Chương 20

Do cho phép Lolita học đóng kịch, tôi đã, như thằng ngốc si tình, tạo điều kiện để nàng trau dồi mọi mánh khóe lường gạt. Giờ mới lộ ra rằng nó không đơn thuần là việc học trả lời những câu hỏi như thể: mâu thuẫn cơ bản trong "Hedda Gabler" là gì, hoặc cao trào trong "Tình Dưới Hàng Du" ở đâu, hoặc phân tích sắc thái chủ đạo của "Vườn Anh Đào"; mà thật ra là học cách phản bội tôi. Giờ đây tôi xiết bao căm hận những bài tập mô phỏng giác quan mà tôi rất hay nhìn thấy nàng thực hiện ở phòng khách nhà chúng tôi tại Beardsley, nơi tôi thường quan sát nàng từ cứ điểm chiến lược nào đó vào lúc nàng, như đối tượng bị thôi miên hoặc người biểu diễn trong lễ nghi thần bí nào đó, trình diễn những phóng tác tinh tế từ trò vờ vịt của trẻ con bằng cách thực hiện những hành vi bắt chước việc nghe thấy tiếng than van trong bóng tối, nhìn thấy người mẹ ghẻ trẻ trung mới toanh lần đầu tiên, nếm thử cái gì đó nàng rất ghét, giả dụ như sữa bơ, ngửi mùi cỏ nát tại vườn cây tươi tốt, hoặc sờ mó các đồ vật ảo bằng đôi tay trẻ thơ, ranh mãnh, thon thả của nàng. Trong số giấy tờ của mình, tôi vẫn còn giữ một tờ giấy in rô-nê-ô danh sách các bài tập sau đây:

Luyện xúc giác. Hãy tự tưởng tượng bạn nhặt lên và cầm: quả bóng bàn, quả táo, quả chà là nhớp nháp, quả bóng tennis mới đầy lông tơ mịn như vải flanel, củ khoai tây nóng, cục đá lạnh, mèo con, chó con, cái móng ngựa, cái lông chim, chiếc đèn pin.
Nhào nặn bằng các ngón tay những vật tưởng tượng sau đây: mẩu ruột bánh mì, cục tẩy, thái dương đau nhức của người bạn, mẫu vải nhung, cánh hoa hồng.
Bạn là cô gái mù. Rờ mó gương mặt của: chàng thanh niên Hy Lạp, Cyrano, Ông Già Nô-En, đứa trẻ, vị thần điền dã đang cười, người lạ đang ngủ say, cha bạn.

Nhưng nàng đã xinh đẹp đến nhường nào vào lúc dệt những bùa mê êm dịu ấy, vào lúc mơ màng diễn những đam mê và bổn phận của mình! Ngoài ra, thỉnh thoảng, trong những đêm liều lĩnh nào đó, ở Beardsley, tôi còn bắt nàng khiêu vũ cho tôi xem, với lời hứa về niềm vui hay món quà nào đấy, và cho dù những điệu nhẩy dạng chân hủ lậu này có vẻ giống những thứ tương tự của cô bé hoạt náo viên ở trận bóng bầu dục hơn là giống những chuyển động ẻo lả giật giật của một petit rat[1] ở Paris, thì nhịp điệu của tứ chi đang tuổi lớn của nàng vẫn làm cho tôi thích thú. Tuy nhiên tất cả những đều này chẳng là gì, hoàn toàn chẳng là gì, so với sự rậm rật mê tơi khó nói thành lời mà trận tennis của nàng gây ra cho tôi — cảm giác khêu gợi cuồng dại của trò bập bênh ngay trên bờ vực sự hài hòa và vẻ đẹp tráng lệ không thuộc về trái đất này.

Dù tuổi đã cao, nàng vẫn là một nymphet, hơn bao giờ hết, với chân tay màu mơ chín, diện bộ đồ chơi tennis tuổi thiếu niên! Thưa các quý ông có cánh! Không hậu kiếp nào có thể được chấp nhận nếu nó không sinh ra nàng giống hệt như nàng lúc đó, ở cái khu nghỉ mát Colorado nằm giữa Snow và Elphinstone ấy, với tất cả mọi thứ đúng thế này: quần sọc bé trai rộng thùng thình màu trắng, eo thon, bụng vàng mơ, khăn trắng che ngực có những ruy băng chạy lên trên, quấn quanh cổ và ngưng lại đằng sau thành cái nơ đu đưa để lộ đôi bả vai đáng yêu màu vàng mơ và trẻ trung đến ngạt thở với lớp lông tơ ấy và những dẻ xương mảnh mai đáng yêu ấy, cùng tấm lưng ong mượt mà, thon thả. Chiếc mũ của nàng có lưỡi trai màu trắng. Cây vợt của nàng tốn của tôi cả gia tài nhỏ. Ôi, ngốc quá, ngốc ơi là ngốc! Tôi đã có thể quay phim nàng! Nhẽ ra giờ đây tôi đang có nàng bên mình, ngay trước mắt tôi, ở phòng chiếu của niềm đau và nỗi tuyệt vọng.

Nàng thường chờ đợi và thả lỏng một hay hai nhịp trong thời gian bên đường kẻ trắng trước khi bắt đầu thực hiện động tác giao bóng, và luôn ném bóng một hay hai lần xuống đất, hoặc gõ gõ chân xuống nền một lát, lúc nào cũng thoải mái, lúc nào cũng hơi thờ ơ với điểm số, lúc nào cũng vui tươi dù nàng rất hiếm khi như thế trong cuộc sống u tối nàng trải qua ở nhà. Trò tennis của nàng là điểm cao nhất mà tôi có thể hình dung một tạo vật non trẻ đưa nghệ thuật biểu diễn đến được, mặc dù tôi dám nói, với nàng thì nó đơn thuần chỉ là dạng hình học của thực tại căn bản mà thôi.

Sự rõ nét tuyệt mỹ của tất cả các động tác của nàng có bản sao thính giác bằng tiếng vang trong vắt từ mọi cú đánh. Trái bóng khi đi vào vùng hào quang thuộc quyền năng của nàng không biết tại sao lại trở nên trắng hơn, khả năng đàn hồi của nó không biết tại sao lại phong phú hơn, và cái dụng cụ chính xác mà nàng sử dụng để chế ngự nó dường như hết sức thong thả và có khả năng bắt dính khác thường vào khoảnh khắc tiếp cận. Phong cách của nàng, quả thực, là một mô phỏng tuyệt đối hoàn hảo về môn tennis đỉnh cao tuyệt đối — mà chẳng cần bất cứ kết quả thiết thực nào. Như Electra Gold, em gái của Edusa, một huấn luyện viên trẻ cực giỏi, có lần nói với tôi vào lúc tôi ngồi trên chiếc ghế băng cứng ngắc và rung rung, quan sát Dolores Haze đùa giỡn với Linda Hall (và bị con bé kia đánh bại): "Dolly như có nam châm ở chính giữa lòng vợt, nhưng trời ơi sao con bé lại nhã nhặn như vậy?" Ôi chao, Electra ơi, chuyện ấy thì có sao đâu, với vẻ yêu kiều đến thế! Tôi nhớ là ngay tại trận đấu đầu tiên mà tôi theo dõi, lúc đang hấp thụ vẻ đẹp ấy tôi đã bị cơn co bóp gần như đau đớn làm cho ướt đẫm. Lolita của tôi có kiểu nhấc đầu gối trái hơi gập lại, vào thời điểm nhún nhẩy và khoáng đạt khởi đầu vòng giao bóng, khi nàng sẽ mở bung và giữ trong giây lát dưới ánh mặt trời một tấm lưới sống động cân bằng giữa các đầu ngón chân, cái nách tinh khôi, cánh tay loáng nắng và cây vợt vung xa về phía sau, khi nàng nhoẻn miệng cười để lộ hàm răng trắng bóng hướng về hành tinh nhỏ đang treo lơ lửng tận trên thiên đỉnh cao vút của vũ trụ hùng cường và kiều diễm mà nàng đã tạo ra chỉ cốt để tấn công nó với cú quất vang dội và gọn gàng bằng chiếc roi vàng của mình.

Cú giao bóng của nàng có vẻ đẹp, tính thẳng thắn, tuổi xuân, quỹ đạo thuần khiết kinh điển, và, bất chấp tốc độ cực nhanh, vẫn khá dễ đánh trả, do nó không xoáy hoặc hiểm hóc ở quãng nẩy dài đầy vẻ tao nhã.

Việc tôi lẽ ra đã có thể làm mọi cú đánh của nàng, mọi đam mê của nàng, trở thành bất tử trên những đoạn phim xenlulô, khiến cho tôi hôm nay rên lên vì thất vọng. Chúng sẽ nhiều hơn gấp bội những bức ảnh chụp nhanh mà tôi đã đốt đi! Cú vô lê trên cao của nàng gắn liền với cú giao bóng như đoạn kết với bản ba-lát; bởi lẽ nàng đã được huấn luyện, mèo con của tôi, ngay lập tức chạy thật nhanh lên lưới trên đôi chân lanh lẹ, rực rỡ, đi giày trắng. Không có gì khác biệt giữa cú bạt bóng thuận tay và trái tay của nàng: chúng chỉ là những hình ảnh phản chiếu lẫn nhau - ngay nơi cật tôi vẫn còn rần rật những tiếng súng lục được tái hiện bởi những tiếng vọng rõ mồn một và tiếng la hét của Electra. Một trong những viên ngọc quý ở trận đấu của Dolly là cú đề mi vô lê ngắn mà Ned Litam đã dạy nàng ở California.

Nàng thích đóng kịch hơn bơi, và thích bơi hơn chơi tennis; ấy vậy mà tôi khẳng định rằng nếu không vì có cái gì đó bên trong nàng đã bị tôi bẻ gây — không phải cái mà tôi nhận thấy hồi ấy! — thì nàng sẽ chất thêm được khát vọng chiến thắng lên trên phong cách hoàn hảo của mình, và ắt sẽ trở thành nhà nữ vô địch thực sự. Dolores, với hai cây vợt dưới nách, ở Wimbledon. Dolores xác nhận chất lượng Dromedary. Dolores chuyển lên chơi chuyên nghiệp. Dolores đóng vai nữ vô địch trong phim. Dolores và Humbert — ông chồng già kiêm huấn luyện viên tóc bạc phơ, khiêm tốn, lặng lẽ.

Không có chút giả trá hay gian lận nào trong cách nàng chơi — trừ phi có ai đó coi thái độ dửng dưng vui vẻ của nàng đối với kết quả cuộc chơi chỉ như đòn đánh lạc hướng của một nymphet. Nàng vốn là kẻ cực kỳ tàn nhẫn và xảo quyệt trong cuộc sống hàng ngày, lại để lộ ra nét ngây thơ, tính ngay thật, thiện ý trong việc đặt bóng, đến nỗi để cho một đấu thủ hạng hai nhưng kiên trì, không quan trọng là vụng về và kém cỏi đến thế nào, thọc trả bóng và cắt ngắn con đường đi đến chiến thắng của hắn. Bất chấp vóc người nhỏ nhắn, nàng bao được hết một ngàn không trăm năm mươi ba foot vuông bên nửa sân của mình với sự thoải mái kỳ lạ, một khi nàng đã hòa nhập được vào nhịp bóng qua lại và cho đến lúc nàng còn có thể điều khiển được nhịp điệu ấy; nhưng bất cứ đợt tấn công bất ngờ nào, hoặc sự thay đổi chiến thuật đột ngột nào từ phía đối phương, cũng sẽ đẩy nàng vào tình trạng hoàn toàn bất lực. Tại điểm số kết thúc trận đấu, cú giao bóng thứ hai của nàng, mà — khá điển hình — thậm chí còn mạnh và kiểu cách hơn cả cú đầu (bởi lẽ nàng tuyệt nhiên không có dù chỉ một chút kiềm chế mà người chiến thắng đầy cẩn trọng luôn có), sẽ đập rất kêu vào cái dây đàn hạc của tấm lưới — và nẩy bật ra ngoài sân. Viên ngọc láng bóng của cú bỏ bóng sát lưới của nàng được đỡ lên và đẩy ra xa bởi một địch thủ dường như có bốn chân và cầm cái mái chèo cong queo. Những cú bạt bóng đầy kịch tính và những cú vô lê đáng yêu của nàng thường thật thà rơi vào đúng chân hắn. Hết lần này đến lần khác, nàng lại đưa bóng nhẹ nhàng vào lưới — và vui vẻ nhại nỗi thất vọng bằng cách chán nản gục đầu xuống theo một vũ điệu ballet, với lọn tóc xõa xuống trán. Vẻ yêu kiều và lộng lẫy của nàng vô ích đến nhường nào, vì nàng thậm chí không thể thắng Humbert đang thở hồng hộc và cú bạt bóng bổng kiểu cũ của gã.

Tôi nghĩ mình đặc biệt nhạy cảm với ma lực của các trò chơi. Trong những buổi chơi cờ với Gaston, tôi nhìn bàn cờ như cái bể hình vuông, chứa đầy nước trong vắt với những vỏ sò quý hiếm và những mưu sâu kế hiểm, hồng hồng hiện lên trên lớp đáy bằng phẳng lát gạch vuông nhiều màu, mà với đối thủ đang bối rối của tôi thì chỉ toàn là bùn và đám mực vẩn đục từ con mực ống. Tương tự như vậy, những bài huấn luyện tennis ban đầu mà tôi bắt Lolita phải học — trước khi sự khai sáng đến với nàng qua những bài dạy của người California vĩ đại ấy — vẫn còn trong tâm trí tôi như những ký ức nặng trĩu buồn đau — không chỉ vì nàng đã phát cáu một cách tuyệt vọng và tức tối đến thế trước mọi ý kiến của tôi — mà vì sự đối xứng quý báu của sân đấu thay vì phản chiếu những nét hài hòa tiềm ẩn trong nàng thì lại bị rối tung rối mù hết cả lên do sự vụng về và uể oải của đửa bé đang phật ý mà tôi đã dạy dỗ không đến nơi đến chốn. Giờ thì mọi chuyện đã khác, và vào ngày đặc biệt ấy, trong bầu không khí trong sạch của thành phố Champion, bang Colorado, trên sân đấu tuyệt vời ấy ngay tại chân những bậc thang đá dốc đứng dẫn đến khách sạn Champion, nơi chúng tôi qua đêm, tôi cảm thấy mình có thể nghỉ ngơi và lánh khỏi những cơn ác mộng về những sự phản bội bí ẩn ở bên trong sự ngây thơ của phong cách nàng, của tâm hồn nàng, của nét yêu kiểu thuộc bản chất của nàng.

Nàng ra đòn mạnh và phẳng, với động tác vung vợt dễ dãi thường lệ của nàng, chuyền cho tôi những quả bóng bay sát lưới về cuối sân — tất cả được phối hợp nhịp nhàng và công khai như để giảm bớt các động tác chân của tôi tới mức, trên thực tế, chỉ còn là cuộc tản bộ nhún nhẩy đi tới đi lui — những tay vợt cừ khôi ắt sẽ hiểu điều tôi muốn nói. Cú cắt giao bóng xoáy khá nặng tay mà tôi từng được cha tôi dạy, và chính ông đã học được nó từ Decugis hay Borman, những người bạn cũ của ông và cũng là các nhà vô địch vĩ đại, có lẽ sẽ gây khó dễ một cách nghiêm trọng cho Lo của tôi, nếu tôi thật sự giở trò gây khó dễ nàng. Nhưng ai mà lại nỡ làm cho người tình ngời ngời như thế phải buồn lòng? Đã bao giờ tôi kể rằng cánh tay trần của nàng mang vết chủng đậu hình số 8? Rằng tôi yêu nàng đến tuyệt vọng? Rằng nàng mới chỉ mười bốn tuổi mà thôi?

Con bướm tò mò bay qua, hụp xuống, giữa chúng tôi.

Hai người mặc quần soọc tennis, thằng cha tóc đỏ chỉ kém tôi chừng tám tuổi, có đôi cẳng chân rám nắng hồng rực, và con bé tóc đen lười nhác với cái miệng nũng nịu và ánh mắt cứng cỏi, lớn hơn Lolita chừng hai tuổi, không biết từ đâu xuất hiện. Như thường thấy ở những kẻ mới tập chơi biết vâng lời, những cây vợt của họ được bỏ vào bao và kẹp trong khung bảo vệ, và họ xách chúng cứ như thể chúng không phải là phần kéo dài tự nhiên và tiện lợi của những cơ bắp chuyên dụng nào đó, mà là những cái búa hay khẩu súng hỏa mai loe nòng hay cái khoan tay, hay những lầm lỗi khủng khiếp chồng chất ngổn ngang của chính tôi. Họ ngồi một cách khá là suồng sã gần chiếc áo khoác quý giá của tôi, trên chiếc ghế băng sát sân đấu, họ buột miệng thán phục rất lớn tiếng loạt đường bóng qua lại phải đến năm chục lần mà Lo ngây thơ giúp tôi nuôi giữ - cho đến khi xảy ra một chỗ lạc nhịp trong chuỗi khiến nàng thở hổn hển vì cú đập bóng trên cao của nàng làm bóng bay ra ngoài sân, và sau đó nàng rũ ra cười hớn hở, ôi cục vàng của tôi.

Lúc đó tôi thấy khát, và bước đến vòi nước uống; tại đấy Tóc Đỏ lại gần tôi và với tất cả sự khiêm nhường, đề nghị một trận đánh đôi nam nữ. "Tôi là Bill Mead," gã nói. "Và đây là Fay Page, nữ nghệ sỹ, "ma fiancée[2]" — gã nói thêm (chỉ bằng chiếc vợt bọc đầu một cách lố bịch về phía nàng Fay thanh lịch đã kịp buôn chuyện với Dolly). Tôi đã định trả lời "Xin lỗi, nhưng —" (do tôi không thích nàng ngựa tơ của mình dính dáng đến mấy trò chọc ngoáy của những thằng hậu đậu mạt hạng), thì đúng lúc ấy có tiếng kêu du dương khác thường làm trệch hướng sự chú ý của tôi: một cậu bé phục vụ chạy thoăn thoắt xuống các bậc thang từ khách sạn đến sân đấu của chúng tôi và ra hiệu cho tôi. Tôi có điện thoại, quý vị tưởng tượng xem, một cuộc điện thoại đường dài khẩn cấp — khẩn cấp đến nỗi trên thực tế đường dây đã được giữ lại cho tôi. Dĩ nhiên rồi. Tôi mặc áo khoác (túi trong nằng nặng khẩu súng lục) và bảo Lo là tôi sẽ quay lại ngay. Nàng đang nhặt quả bóng lên — theo kiểu phối hợp chân-vợt của dân châu Âu, vốn là một trong vài thứ hay ho mà tôi đã dạy nàng, — và mỉm cười — nàng mỉm cười với tôi!

Sự điềm tĩnh đáng sợ giữ trái tim tôi không nhẩy ra khỏi lồng ngực khi tôi đi theo cậu bé lên khách sạn. Có một thành ngữ Mỹ, theo nó thì sự phát giác, sự trừng phạt, sự tra tấn, cái chết, sự bất tử xuất hiện bằng hình thức diễn đạt ngắn gọn và phản cảm khác thường: "this is it[3]". Tôi đã để nàng lại trong những bàn tay tầm thường, nhưng chuyện ấy giờ đây không có mấy ý nghĩa. Tôi sẽ chiến đấu, tất nhiên rồi. Ôi, tôi sẽ chiến đấu. Thà tiêu diệt tất cả mọi thứ còn hơn là giao lại nàng cho ai. Vâng, con dốc quả thật là khá cao.

Tại quầy, một gã mũi khoằm, trang nghiêm, với, tôi đồ là, quá khứ rất đen tối, một quá khứ có lẽ đáng để điều tra, đưa cho tôi mẩu thư do chính tay gã viết. Rốt cuộc thì đường dây cũng không chờ được tôi. Lời ghi nói rằng:

"Thưa ông Humbert. Hiệu trưởng trường Birdsley (nguyên văn!) gọi đến. Địa chỉ cư trú mùa hè — Birdsley 2-8282. Vui lòng gọi lại ngay. Hết sức quan trọng."

Tôi gập người chui vào buồng điện thoại, uống viên thuốc nhỏ, và vật lộn với lũ ma quỷ không gian trong khoảng hai mươi phút. Khúc tứ tấu đối đáp nước đôi dần dần trở nên có thể nghe được: giọng nữ cao, không có số như vậy ở Beardsley; giọng nữ trầm, Bà Pratt đang trên đường đi Anh; giọng nam cao, Trường Beardsley không gọi; giọng nam trầm, họ không thể làm thế, bởi lẽ chẳng ai biết tôi đang, vào đúng cái ngày đặc biệt ấy, ở thành phố Champion, bang Colo. Trước những chỉ trích gay gắt của tôi với gã, Mũi Khoằm cố gắng tìm xem đã từng có cuộc điện thoại đường dài nào không. Chẳng có cuộc nào cả. Không loại trừ việc đã có cuộc điện thoại giả mạo từ số máy nào đó ở địa phương. Tôi cảm ơn gã. Gã nói: Vâng, thưa ông. Sau khi ghé vào phòng vệ sinh Nam róc rách tiếng nước chảy và cạn một ly rượu mạnh ở quầy bar, tôi cất bước quay về. Từ ngay sân hiên đầu tiên tôi đã thấy, xa xa bên dưới, trên cái sân tennis dường như có kích thước bằng tấm bảng đá chùi xóa sơ sài của đứa học sinh nhỏ, Lolita vàng óng đang chơi một trận đánh đôi. Nàng di chuyển như một thiên thần tuyệt đẹp giữa ba kẻ què quặt kinh tởm của Bosch. Một trong số chúng, gã bạn chơi của nàng, lúc đổi bên, vỗ đùa vào mông nàng bằng cây vợt của gã. Gã có cái đầu tròn một cách khác thường và mặc chiếc quần dài màu nâu hoàn toàn không phù hợp với môn tennis. Một chút bối rối thoáng qua — gã nhìn thấy tôi, và quăng ra xa cây vợt của gã — à của tôi! — vội vã chạy lên trên dốc. Gã ve vẩy cổ tay và khuỷu tay theo điệu bộ mô phỏng ra vẻ hài hước về những cái cánh non nớt, lúc gã leo lên, trên đôi chân vòng kiềng, tới con phố, nơi chiếc xe xám của gã đang chờ gã. Ngay khoảnh khắc sau, gã và khối xám đã biến mất. Khi tôi xuống dưới, bộ ba còn lại đang thu lượm và phân loại các trái bóng.

"Thưa ông Mead, người đó là ai vậy?"

Bill và Fay, cả hai có vẻ rất nghiêm nghị, lắc lắc đầu. Kẻ lố bịch không mời mà đến đó đã xin vào chơi cho đủ tay để đánh cặp, đúng không, hả Dolly?

Dolly. Cán chiếc vợt của tôi vẫn còn âm ấm một cách ghê tởm. Trước khi quay về khách sạn, tôi đưa nàng vào lối đi nhỏ gần như bị phủ kín trong các bụi cây thơm ngát, với những bông hoa như sương như khói, và gần như sắp òa lên những tiếng nức nở đã chực sẵn và cầu xin, theo cách hèn hạ nhất, để hình bóng mơ ảo, dửng dưng của nàng giải thích cho tôi hiễu, không quan trọng là vẽ vời giả tạo đến thế nào, về nỗi khiếp sợ âm ỉ đang bao trùm quanh tôi, thì đúng lúc ấy chúng tôi thấy mình ngay đằng sau cặp tình nhân họ Mead đang rung bần bật — những kẻ hợp cạ, quý vị biết đấy, đụng độ nhau giữa cảnh điền viên trong các vở hài kịch cũ rích. Cả Bill lẫn Fay đều mệt lử vì cười — chúng tôi đến đúng vào lúc kết thúc câu chuyện bỡn cợt riêng tư của họ. Thật ra thì chuyện đó cũng chẳng có ý nghĩa gì.

Với giọng nói như thể chuyện đó thật ra chẳng có ý nghĩa thật sự nào, và làm ra vẻ, cứ như là, cuộc sống vẫn tự động quay tiếp cùng tất cả những hoan lạc thường ngày của nó, Lolita bảo nàng muốn thay đồ tắm, và tiêu nốt phần chiều còn lại tại bể bơi. Một ngày tuyệt đẹp. Lolita!

[1]. Học sinh ballet tại Paris Opera, tuổi từ chín đến mười bốn.

[2]. Hôn thê của tôi.

[3]. Nó đây rồi.